Langeveen heeft de enige esker van Nederland. Een esker is een heuvel in het landschap of onder de grond die is veroorzaakt door smeltwater onder een ijskap, zoals een gletsjer. De eskers worden vaak afgegraven voor de grindwinning, zoals in Langeveen is gebeurd (De Koele). De resten van de esker zijn zichtbaar als koppen in het landschap. In de ondergrond is het systeem nog min of meer aaneengesloten. Later hebben onder invloed van de wind verstuivingen plaatsgevonden en is op de overgang van een hoger en droger naar een lager en vochtiger terrein een dekzandrug ontstaan.

De historie van Langeveen-Bruinehaar vormt zich rond deze esker door:

• De zwemvijver ‘De Koele’, dit is een grindwinningslocatie geweest.
• Het lager gelegen gedeelte midden in Langeveen is een zogenaamd Beekdal – ontstaan in de IJstijd.

Dit is goed te zien op de hoogtekaart hiernaast.

De aanwezigheid van dit beekdal is de reden waarom het dorp Langeveen als het ware in tweeën gedeeld is. Bij de realisatie van het maatschappelijk vastgoed dienen we rekening te houden met de oorspronkelijke landschapsvormen door het beekdal en de esker.